Cùng với xu hướng trên thế giới, Việt Nam sẽ sớm vô hiệu hoá mạng di động 2G và 3G. Trong tương lai, việc truy cập dữ liệu di động hay các cuộc gọi thoại đều sẽ thực hiện trên nền mạng 4G LTE. Điều này cũng đồng nghĩa người dùng các thiết bị cũ như điện thoại phổ thông (feature phone) cần nâng cấp đời mới hơn để có thể nghe gọi, truy cập mạng. Dưới đây là một số lưu ý khi mua điện thoại sau khi Việt Nam cắt sóng 2G, 3G.
Lộ trình cắt sóng 2G, 3G tại Việt Nam
Theo dự kiến, lộ trình cắt sóng 2G, 3G tại Việt Nam diễn ra trong vòng 4 năm tiếp theo. Cụ thể bao gồm:
- Ngày 16/10/2024: Dừng dịch vụ 2G cho các thuê bao sử dụng điện thoại 2G-only (chẳng hạn như điện thoại phổ thông đời cũ);
- Ngày 15/9/2026: Mạng di động 2G ngừng hoạt động;
- Tháng 9/2028: Mạng di động 3G ngừng hoạt động.
Trên thực tế, một số nhà mạng đã hoàn thành những bước đầu tiên trong việc cắt sóng di động. Chẳng hạn, theo Báo Hà Tĩnh, nhà mạng Viettel đã tiến hành cắt sóng 3G từ năm 2022 và hoàn thành ngay trong quý I/2023. Người dùng có thể dễ dàng nhận ra điều này bằng cách di chuyển tới một nơi khuất sóng. Khi này, sóng sẽ chuyển thẳng về 2G thay vì 3G như thường lệ. Tức là hiện tại, Viettel chỉ cung cấp ba hạ tầng 2G, 4G, 5G.
Sau tháng 9/2028, toàn bộ dịch vụ nghe gọi và truy cập dữ liệu sẽ thực hiện trên nền mạng 4G. Điều này có nghĩa người dùng phải sở hữu một chiếc điện thoại hỗ trợ VoLTE (Voice over Long-Term Evolution) để thực hiện nghe gọi. Tầm quan trọng của VoLTE sau khi Việt Nam cắt sóng 2G, 3G có thể giải thích bằng hai ý sau:
- 2G và 3G là công nghệ cũ: Các mạng 2G và 3G đã lỗi thời và không còn đáp ứng được nhu cầu sử dụng ngày càng cao của người dùng. Việc cắt sóng 2G và 3G là xu hướng tất yếu để các nhà mạng có thể tập trung phát triển và nâng cấp hạ tầng 4G và 5G.
- VoLTE là giải pháp thay thế: VoLTE (Voice over LTE) cho phép thực hiện cuộc gọi thoại trực tiếp trên mạng 4G LTE. Khi 2G và 3G không còn hoạt động, VoLTE sẽ đảm bảo bạn vẫn có thể thực hiện và nhận cuộc gọi một cách bình thường. So với các cuộc gọi trên mạng 2G và 3G, VoLTE mang lại chất lượng âm thanh vượt trội, kết nối nhanh hơn và cho phép bạn sử dụng dữ liệu 4G (lướt web, xem video…) ngay cả khi đang trong cuộc gọi.
Vì thế, trước khi lộ trình cắt sóng hoàn thành, người dùng các thiết bị đời cũ cần nâng cấp đề có thể nghe gọi và truy cập dữ liệu bằng 4G. Dưới đây là ba lưu ý quan trọng khi chọn điện thoại.
Cẩn trọng khi mua điện thoại phổ thông
Về cơ bản, các mẫu điện thoại phổ thông (feature phone) đời mới đều được tích hợp mạng 4G cũng như VoLTE. Chỉ với khoảng 500.000 đồng, người dùng dễ dàng lựa chọn một sản phẩm có thể nghe gọi ổn định.
Tuy nhiên, người dùng cần cẩn trọng khi mua các mẫu điện thoại phổ thông. Theo Vietnamnet, thời gian qua xuất hiện một số đối tượng xấu lừa bán điện thoại 2G được quảng cáo là feature phone 4G. Các sản phẩm này có giá rất rẻ, thu hút lượng người quan tâm lớn.
Đáng nói, bản chất các sản phẩm này không thể truy cập mạng 4G hay gọi điện thông qua VoLTE. Điều này đồng nghĩa sau khi Việt Nam cắt sóng 2G, 3G, thiết bị sẽ không thể nghe gọi và trở thành “cục gạch”. Vì thế, người dùng cần chọn các cửa hàng uy tín, có bảo hành để đảm bảo trải nghiệm sử dụng tốt nhất.
Cân nhắc kỹ hàng xách tay
Bản chất, các thiết bị chính hãng tại Việt Nam sẽ không bị ảnh hưởng sau khi cắt sóng 2G, 3G. Để bán tại thị trường nước ta, các thương hiệu cần làm việc với nhà mạng để được kiểm định và cấp chứng chỉ VoLTE, cho phép gọi điện thông qua nền 4G.
Tuy nhiên, mọi thứ trở nên rắc rối hơn với smartphone xách tay. Do không phân phối chính hãng tại Việt Nam, một số thiết bị không được kiểm định hay cấp chứng chỉ, vì thế có thể không hỗ trợ VoLTE với các nhà mạng nước ta. Điều này có nghĩa sau thời điểm 2028, các mẫu máy này cũng trở thành điện thoại “cục gạch”, không thể nghe gọi được tại Việt Nam.
Trên thực tế, nhiều mẫu flagship Android xách tay đến từ OPPO hay HONOR đã tích hợp mặc định VoLTE. Với điện thoại Xiaomi, người dùng có thể cài đặt ROM quốc tế để bổ sung tính năng này. Hoặc với các thiết bị từ Google Pixel 6 trở lên, người dùng cần sử dụng thủ thuật để kích hoạt tính năng VoLTE bị ẩn. Song, cần nhớ rằng bản chất các mẫu máy này không được cấp chứng chỉ VoLTE với các nhà mạng tại Việt Nam. Vì thế, trong quá trình sử dụng, người dùng có thể gặp lỗi hay thậm chí là chặn, không thể nghe gọi.
Vì thế, người dùng cần tìm hiểu kỹ trước khi mua điện thoại xách tay. Một giải pháp phù hợp là nên mua sau khi đã có máy chính là điện thoại chính hãng. Khi này, máy xách tay sẽ đóng vai trò là điện thoại phụ, phục vụ việc dùng cơ bản hay phát 4G.
Sự tương thích từ thiết bị lẫn nhà mạng
Cần nhớ rằng sở hữu điện thoại có VoLTE không đảm bảo khả năng thực hiện cuộc gọi thông qua 4G. Để tận dụng dịch vụ này, cần có sự tương thích đồng thời từ cả thiết bị di động lẫn các nhà mạng như Viettel hay VinaPhone. Ngay cả khi đã mua một chiếc điện thoại có VoLTE, thế nhưng nếu nhà mạng chưa triển khai hỗ trợ, việc nghe gọi bằng 4G cũng sẽ không thể thực hiện được.
Các nhà cung cấp lớn tại Việt Nam như Viettel hay VinaPhone đều đã tích hợp VoLTE vào hệ thống viễn thông. Tuy nhiên, một vài nhà mạng nhỏ hơn như iTel lại chưa hỗ trợ công nghệ này. Vì thế, người dùng cần chờ thêm thời gian để các nhà mạng để có thể trải nghiệm công nghệ VoLTE tốt nhất.
